«1. Ακόμα και οι ιδιώτες οφείλουν στις συγκεκριμένες περιπτώσεις που προβλέπονται από το νόμο, αν αντιληφθούν οι ίδιοι αξιόποινη πράξη που διώκεται αυτεπάγγελτα, να την αναγγείλουν στον εισαγγελέα πλημμελειοδικών ή σε οποιονδήποτε ανακριτικό υπάλληλο. Η αναγγελία αυτή μπορεί να γίνει είτε εγγράφως με μια αναφορά ή προφορικά, οπότε συντάσσεται έκθεση».
«2. Στην αναφορά ή στην προφορική δήλωση πρέπει να αναφέρονται όλες οι λεπτομέρειες που αφορούν στην πράξη, τους δράστες και τις αποδείξεις».
«3. Αν πολλοί πληροφορήθηκαν για τη αξιόποινη πράξη, τότε καθένας έχει ξεχωριστά την υποχρέωση αυτή».
ΚΠΔ, ά. 40
Ο νομοθέτης υποχρεώνει και τους πολίτες να αναφέρουν, είτε γραπτά είτε προφορικά, στον εισαγγελέα ή σε ανακριτικό υπάλληλο κάθε αξιόποινη πράξη που διώκεται αυτεπάγγελτα, την οποία έμαθαν με τρόπο αξιόπιστο ότι συμβαίνει ή σχεδιάζεται να συμβεί.
«Συγκεκριμένη περίπτωση» που ο νόμος υποχρεώνει τους πολίτες σε αναφορά είναι το άρθρο 232 του Ποινικού Κώδικα σχετικά με την παράλειψη αναφοράς κακουργημάτων. Όπως για τους επαγγελματίες έτσι και για τους πολίτες η υποχρέωση να αναφέρουν περιστατικό ΚαΠα-Π βαρύνει τον καθένα ξεχωριστά. Δηλαδή δεν παραβλέπεται το γεγονός επειδή ο πολίτης πιστεύει είτε ότι κάποιος άλλος θα αναφέρει το περιστατικό είτε ότι δεν τον αφορά.